Wat is projectie en hoe ontdek u projecties?

Binnen de psychologie is projectie een bekend begrip. Er is sprake van projectie, zodra iemand eigenschappen van zichzelf ontkent óf verbergt door deze te ‘plakken’ op de ander.

Zodra je emotie ervaart kan er sprake zijn van projectie. Over het algemeen geldt dat hoe groter de emotie, des te groter de projectie én des te minder objectief we op dat moment zijn.

Denk maar eens aan een moment dat je geïrriteerd bent en bijvoorbeeld in conflict komt met jouw partner of kind. Vaak kan je door de gevoelde emotie niet of minder gemakkelijk de situatie van bovenaf bekijken.

Wie met één vinger wijst…

Wanneer de projecties aan gaan, vervalt het objectief kunnen zien van de situatie. Daarbij komt dat we vaak de buitenwereld de schuld geven van de emotie(s) die we ervaren. Logisch, want dat is makkelijk(er). U legt immers de verantwoordelijkheid buiten uzelf. Projecties zeggen alleen vaker iets over uzelf, dan over de ander.

“Als je met één vinger wijst naar een ander, wijzen er 3 vingers terug naar jezelf”.

De positieve twist van projectie

Zodra u projecties gaat herkennen en kunt zien als aanwijzingen voor onzekerheid, angst of verborgen talenten binnenin uzelf, is het een krachtig mechanisme voor persoonlijke ontwikkeling.

In plaats van dat u gaat wijzen naar de ander, keert u het om en kun u uzelf afvragen “Wat is het in mij dat aanslaat op X of Y?”

Als u er op deze manier mee bezig gaat zal u merken dat u gaandeweg minder oordelend kunt zijn, zowel naar anderen als naar uzelf. Er ontstaat rust. En zo kunnen conflicten tussen mensen voorkomen worden.

Projectie op het werk

Projectie komt ook vaak voor op de werkvloer. Stelt u voor, u bent altijd stipt op tijd en als één van de eersten geconcentreerd op kantoor aan het werk. Vervolgens loopt collega ‘A’ met veel bombarie het kantoor binnen.

U weet dan eigenlijk al hoe laat het is.

Collega ‘A’ maakt altijd met verschillende collega’s een praatje én is vaak na 20 minuten nog niet gestart met werken. Dit is vandaag ook het geval. U merkt aan uzelf dat u steeds geïrriteerder raakt.

Het liefst wilt u hem erop attenderen dat hij echt aan het werk moet, het is inmiddels al over negenen. Tegelijkertijd neemt u het hem kwalijk dat hij u uit uw concentratie haalt. U irriteert zich er nu zo veel aan, dat ook u geen werk meer verzet krijgt

Projectie als helpende hand in ontwikkeling

Deze situatie leent zich als mooi voorbeeld voor de reflectievraag: “Wat is het in mij dat aanslaat op collega A?”

Mogelijk herkent u gedrag bij hem of haar waarvoor u zelf geen ruimte geeft. Misschien wilt u zelf ook wel eens wat losser omspringen met regels in plaats van altijd stipt op tijd te zijn en direct aan het werk te gaan.

Of kijkt u naar collega A op omdat hij zo gemakkelijk met collega’s in gesprek gaat en écht aandacht heeft voor de ander. Dit kan een hint zijn naar een onbenut talent binnenin uzelf. Een talent dat op de deur aan het kloppen is, maar waar u nog niet de ruimte aan hebt gegeven om te ontwikkelen.

Welke keuze maakt u?

Geeft u een positieve twist aan projecties, dan biedt dit de mogelijkheid om uzelf te ontwikkelen en rustiger te worden in contact met de ander. Gun uzelf deze ontwikkeling, in plaats van dat u zich laat leiden door uw irritatie aan de ander.

Doet u dit niet?

Dan blijft de irritatie bestaan en wordt deze mogelijk nog groter. Dit staat een fijne relatie in de weg en hoogst waarschijnlijk blijft u ditzelfde probleem tegenkomen, ook in andere relaties. Zowel op werk, maar ook privé.

Meer weten?

Bent u coach of HR-professional en wilt u meer weten over het projectiemechanisme en onderzoeken hoe het u in uw dagelijks leven beïnvloedt?