Als je aan persoonlijk leiderschap denkt, komen termen als zelfdiscipline, doelen stellen en motivatie waarschijnlijk snel naar boven. Het internet staat vol met deze ideeën. Maar persoonlijk leiderschap is veel meer dan dat. Het gaat niet alleen over productief zijn of jezelf continu verbeteren. Persoonlijk leiderschap is niet een cursus die je volgt met een kop en staart. Het is een proces, waar je als het goed is nooit klaar mee bent. Het draait om bewuste keuzes maken, jezelf accepteren zoals je bent, en leren op een andere manier naar dingen te kijken. Om het overzichtelijk te maken, zet ik een aantal punten verder uiteen.
Durf de verwarring te omarmen
Persoonlijk leiderschap gaat niet om precies te weten wie bent, of om het “grotere plaatje”. Laten we eerlijk zijn, hoeveel van ons weten nu precies wat ze willen worden als ze later groter zijn, en waar ze over 10 jaar willen staan? Mijn (persoonlijke) ervaring is dat hoe concreter je volgende stap moet zijn, hoe moeilijker het is dit ook te behalen. En die verwarring zorgt er vaak voor dat je juist stil blijft staan en geen nieuwe stappen zet. Maar wat als je toestaat dat je verward mag zijn? Dat je het soms even niet weet? Persoonlijk leiderschap gaat juist om het accepteren van je eigen tegenstrijdigheden. Dat je beseft dat je tegenstrijdige gevoelens hebt, dat je jezelf af en toe niet begrijpt. En dat je die verwarring gebruikt om buiten de gebaande paden te lopen.
Leren van je schaduwzijde
We leren vaak dat we ons moeten focussen op onze sterke punten, onze natuurlijke kracht, wat ook zeker van belang is. Maar het is minstens zo belangrijk om ons bewust te zijn van onze valkuilen. Veel van onze valkuilen zijn daadwerkelijke kwaliteiten en worden pas een valkuil als we deze gaan overvragen. Het is veel duurzamer om voor jezelf te onderzoeken waarom je doet wat je doet, zowel je natuurlijke kracht als je valkuilen. Je angsten, onzekerheden en verborgen verlangens zijn allemaal onderdelen van wie jij bent. Door deze te onderzoeken en te accepteren, word je niet alleen authentieker, maar ook sterker. Het omarmen van je schaduwzijde helpt je om jezelf beter te begrijpen én empathischer te worden naar jezelf en anderen.
Controle
Een groot gedeelte van de mensen heeft op welke manier dan ook graag controle. We houden nu eenmaal van een bepaalde vorm van zekerheid en routine. Deze hang naar controle kan er ook voor zorgen dat we energie blijven steken in verwachtingen, relaties, vriendschappen en doelen die weinig tot niets opleveren. Persoonlijk leiderschap kan groeien door juist de controle los te laten. Durf voor jezelf af te vragen of controle houden je nog wel iets oplevert. Dit vergt moed en vertrouwen in jezelf.
Leiderschap als een continu proces
Zoals ik schreef, is persoonlijk leiderschap maar een voortdurend proces van verandering. Het idee dat je ooit ‘klaar’ bent, is een illusie. Je verandert constant door je omgeving, ervaringen en innerlijke ontwikkeling. Persoonlijk leiderschap vraagt om nieuwsgierigheid en flexibiliteit, zodat je kunt (mee)groeien en niet vast blijft zitten in verouderde ideeën over wie je zou moeten zijn.
De kracht van verveling
Tegenwoordig zijn we 24/7 blootgesteld aan prikkels, van het moment dat we wakker worden tot we naar bed gaan. We zijn altijd bezig en momenten van “niks doen” worden gevuld door een schermpje voor ons neus. In een gesprek kreeg ik de tip om een half uur naar buiten te kijken. Tot op heden is het me niet gelukt moet ik bekennen. Maar de boodschap aan mezelf is om dit wel te blijven proberen. Verveling kan een hele fijne manier zijn als het gaat om persoonlijk leiderschap. Verveling geeft je ruimte om te reflecteren, bevordert creativiteit en kan onverwachts nieuwe inzichten geven. Vervelen kost verrassend genoeg best wel wat discipline heb ik zelf ondervonden. En is ook best verwarrend omdat je nog maar zo weinig met je eigen gedachten bent door alle afleidingen en prikkelingen van buiten af. Maar het geeft jezelf de kans om even stil te staan en zonder druk te observeren, te mijmeren waardoor je zomaar eens hele waardevolle ideeën kunnen ontstaan.
Je eigen pad creëren
Een plan is altijd prettig om te hebben als je naar een doel wilt toewerken, werkt dit ook zo als het gaat om persoonlijk leiderschap? Veel modellen werken met een stappenplan. Maar als persoonlijk leiderschap nooit af is, wanneer kan je dan een vink zetten achter een stap? Als ik uit ga van het feit dat het geen vast pad is, wat dan? Voor mij draait persoonlijk leiderschap om risico’s nemen, je ideeën, twijfels en valkuilen te omlijnd voorbeeld om te volgen. Dit vraagt om vertrouwen in je intuïtie en de moed om risico’s te nemen, zelfs als je de uitkomst niet kent. Het is geen gemakkelijke weg, maar het leidt tot echte persoonlijke vrijheid.
’t Zit hem in de kleine momenten
Kortom, persoonlijk leiderschap is geen vast concept, maar een doorlopend proces. De theorie is niet complex, jezelf ontwikkelen daarentegen wel. We associëren persoonlijk leiderschap vaak met grote daden en prestaties. Maar leiderschap kan ook zitten in de kleine momenten: in aandacht voor de details van het dagelijks leven, in kleine gebaren van zorg voor jezelf en anderen. Soms zit juist in die kleine, onopvallende handelingen de meeste persoonlijke kracht en integriteit. Als je durft te reflecteren, te (h)erkennen wat jouw natuurlijke kracht is, en je schaduwzijde durft te omarmen, kun je jouw eigen vorm van leiderschap ontwikkelen die bij je past.